Kto płaci podatek (PPC) od pożyczki?

PCC, czyli podatek od czynności cywilnoprawnych, stoi na równym poziomie 0,5%, niezależnie od rodzaju transakcji, prywatnych ustaleń dotyczących zasad pożyczki czy od statusu osób zainteresowanych.

Podatek ten należy uiszczać w konkretnych sytuacjach, na przykład przy pożyczaniu pieniędzy od znajomego lub od członka naszej rodziny. Istnieje kilka wyjątków i reguł rządzących tym podatkiem i dzisiaj przyjrzymy się temu zagadnieniu bliżej.

Kto płaci podatek od czynności cywilnoprawnych przy pożyczce?

Opłatę na rzecz Urzędu Skarbowego powinna uiścić osoba zaciągająca pożyczkę, a nie jej udzielająca. PCC nie płaci się przy pożyczkach od banków czy instytucji i firm pozabankowych. Uwzględnia się tutaj wyłącznie pożyczki prywatne. Do czynności cywilnoprawnych objętych podatkiem PCC zalicza się pożyczki od znajomych, które przekraczają kwotę 1000 złotych, lub od członków rodziny, gdy pożyczka przekracza kwotę 9637 złotych w przeciągu pięciu lat. Za członków rodziny uważa się: męża/żonę, dzieci (w tym pasierba czy pasierbicę), wnuki, rodziców (w tym ojczyma oraz macochę), dziadków, rodzeństwo, ale także teściów, zięcia oraz synową.

Przeczytaj również: Opodatkowanie pożyczki – kiedy pożyczka jest opodatkowana?

Jak obliczyć podatek od czynności cywilnoprawnych?

Podatek od czynności cywilnoprawnych będziemy obliczać od kwoty, która pozostanie po odjęciu od całościowej wysokości pożyczki sumy objętej zwolnieniem od podatku. Oznacza to, że jeśli pożyczymy od znajomego 2000 złotych, podatek wynoszący stałą wartość 0,5% obliczymy tylko dla 1000 złotych (ponieważ 2000 – 1000 = 1000). Pół procenta dla kwoty 1000 złotych to zaledwie 5 złotych podatku, który należy uiścić.

Kiedy nie trzeba płacić podatku od czynności cywilnoprawnych?

Przede wszystkim z podatku od czynności cywilnoprawnych zwolnione są osoby, które pożyczają mniej niż 1000 złotych od znajomego lub mniej niż 9637 złotych od członka rodziny w przeciągu pięciu lat. Możliwe jest także otrzymanie specjalnego zwolnienia z podatku przy przekroczeniu tej kwoty, jednak taką deklarację należy złożyć do urzędu w przeciągu 14 dni od daty wzięcia pożyczki. Nie otrzyma się zwolnienia z podatku, jeśli pożyczki udzielali nam członkowie rodziny ze strony współmałżonka, z którymi oczywiście nie łączą nas więzy krwi, tacy jak teściowie, synowa czy zięć.

Oprócz tego istnieją jeszcze różne sytuacje zwalniające z tegoż podatku, na przykład jeśli pożyczka dotyczy kas zapomogowo-pożyczkowych czy oszczędnościowo-pożyczkowych w zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, bądź kiedy pożyczka odbywa się w ramach usług finansowych zwolnionych z podatku VAT.

Przeczytaj również: Zabezpieczenie pożyczki – co to jest i na czym polega?

Jak i gdzie zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych?

Deklarację wraz z kwotą podatku możemy złożyć bezpośrednio w naszym Urzędzie Skarbowym lub wypełnić w domu i przesłać do urzędu korzystając z usług pocztowych. Wygodniejszą opcją jest jednak złożenie deklaracji online poprzez stronę rządową Ministerstwa Finansów. Powinniśmy wypełnić deklarację PCC-3 dla pojedynczej pożyczki prywatnej lub PCC-4 dla zbiorowej deklaracji, jeśli zaciągnęliśmy więcej niż dwie pożyczki prywatne. Płatności można dokonać w kasie Urzędu Skarbowego, bądź zapłacić przelewem bankowym lub pocztowym na konto bankowe naszego urzędu.

Ile mamy czasu na zapłacenie podatku od czynności cywilnoprawnych?

Na zgłoszenie zaistnienia takiej pożyczki do Urzędu Skarbowego oraz dokonanie płatności z tytułu podatku od czynności cywilnoprawnych mamy do 14 dni od daty zawarcia umowy pożyczkowej. Chyba że składamy zbiorczą deklarację PCC – w takim przypadku mamy czas do siódmego dnia następnego miesiąca.

Zbiorcza deklaracja przy większej ilości pożyczek prywatnych

Dla osób, które zaciągnęły trzy lub więcej pożyczek prywatnych w ciągu miesiąca, istnieje pewne ułatwienie podatkowe. Otóż można dla wielu pożyczek złożyć zbiorczą deklarację podatkową w Urzędzie Skarbowym, o ile kolejne czynności dokonane zostały w przeciągu 14 dni od pierwszej z pożyczek. Wtedy mamy więcej czasu na złożenie takiej zbiorczej deklaracji podatkowej, ponieważ termin mija dopiero siódmego dnia kolejnego miesiąca. Deklaracja zbiorcza nie jest jednak obowiązkowa i nie ma żadnych przeszkód, aby składać pojedyncze deklaracje za każdą kolejną pożyczkę.

Przeczytaj również: Pożyczki bez dochodu – czy bezrobotny może wziąć pożyczkę?

Jaka jest kara za niezapłacenie podatku od czynności cywilnoprawnych?

Stała wartość sankcyjnej stawki za niezapłacenie podatku od czynności cywilnoprawnych wynosi 20%. Oblicza się ją od całkowitej wysokości naszej pożyczki. Jeśli więc pożyczymy od naszego znajomego 2000 złotych i nie zgłosimy tego do urzędu, to zamiast 5 złotych (0,5% od podstawy opodatkowania, czyli w tym przypadku od kwoty 1000 zł, ponieważ pierwsze 1000 złotych jest zwolnione z podatku PCC), będziemy zobowiązani zapłacić aż 200 złotych! (20% od 1000 zł). 200 złotych to kwota aż czterdzieści razy większa niż 5 złotych, warto więc pilnować się z obowiązkiem płacenia podatku od czynności cywilnoprawnych. Nie warto bagatelizować sprawy ze względu na niską kwotę podatku, licząc na to, że nikt się nie dowie i jakoś uda się ukryć przed urzędem nasze decyzje.